Güçlü Kızlar,
Güçlü Yarınlar

Dünya Kız Çocukları Günü
Tema: "Kız Çocukların Liderliği ve Gönüllülüğün Gücü"
6 Ekim 202
İstanbul

11 Ekim, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kız çocukların haklarını gündeme getirmek ve fırsatlara erişimleri önündeki engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmaları teşvik etmek amacıyla Dünya Kız Çocukları Günü olarak belirlenmiştir.

Kız çocukların sosyal ve kamusal hayata erişimleri önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmeye devam etse de toplumsal cinsiyet eşitsizliği, çok yönlü etkileri nedeniyle kız çocukların sosyal, ekonomik, sağlık ve eğitim haklarına erişimlerini ciddi biçimde sınırlandırmaya devam etmektedir. Dünya Kız Çocukları Günü vesilesiyle kamuoyuna hatırlatma fırsatı bulduğumuz Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, yoksulluk, eşitsizlik, iklim değişikliği, barış ve adaletin sağlanması gibi küresel sorunların yanı sıra 4. ve 5. maddesiyle de toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ortadan kaldırılması ve kız çocukların nitelikli eğitime erişimleri konusunda 2030 yılına kadar Dünya devletlerini adım atmaya çağırmaktadır.

Kız çocukların toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle maruz kaldıkları dezavantajlı konumdan sıyrılıp toplumsal hayata liderlik edebilecekleri bir toplumda gerçek bir kalkınmanın sağlanacağına inanıyor ve bu anlamlı çabanın 21. yüzyıl vizyonuna ışık tuttuğunu savunuyoruz. Doğuştan getirdikleri haklarına eşit ve anlamlı biçimde erişebilmeleri, aktif yurttaşlık becerileri geliştirebilmeleri ve potansiyellerini ortaya çıkarabilmeleri için kız çocukların desteklenmesi adına herkesi harakete geçmeye davet ediyoruz.

"Kız Çocukların Liderliği ve Gönüllülüğün Gücü"

Aydın Doğan Vakfı, 2015 yılından bu yana Dünya Kız Çocukları Günü’nü toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifiyle kutlamakta; kız çocukların her türlü şiddetten korunması, haklarına erişebilmeleri ve topluma liderlik edebilecekleri potansiyellerini açığa çıkarabilmeleri amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Bu yıl “Kız Çocukların Liderliği ve Gönüllülüğün Gücü” temasıyla dikkat çektiğimiz Dünya Kız Çocukları Günü’nü Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), BM Nüfus Fonu (UNFPA) ve BM Kadın Birimi (UN Women) ile birlikte bu önemli günü kutluyoruz.

Dünya Kız Çocukları gününün 15’inci yılında UNICEF, UN Women ve UNFPA “Olduğum Kız, Liderlik Ettiğim Değişim: Kızlar Krizin Ön Saflarında” uluslararası temasıyla, "Dünyanın dört bir yanında kız çocukları, günümüzün en büyük zorluklarıyla yüzleşmek için harekete geçiyor. Topluluklarında örgütleniyor, iklim adaleti için mücadele ediyor, şiddete son verilmesini talep ediyor ve geleceklerini yeniden tasarlıyorlar."" diyor ve tüm aktörlere "kız çocukların çok sayıda kriz karşısındaki liderliğinin tanıması"" çağrısında¹ bulunuyor. Bu doğrultuda Aydın Doğan Vakfı olarak kız çocukların toplumsal fayda odaklı çalışmalarındaki gönüllülüklerine ve yeri doldurulamaz gönüllü emeklerine dikkat çekeceğiz.

Gönüllük, toplumsal adalet ve eşitlik çalışmalarında, toplumsal sorunların giderilmesine yönelik çalışmalarda, yoksulluk veya kriz zamanlarında birçok toplumsal grubun ihtiyaçlarını karşılamada önemli rol oynayarak toplumsal kalkınmanın göz ardı edilemeyecek bir bileşenidir. Küresel dünya için daha iyi bir gelecek sağlamayı hedefleyen 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), dünya devletleri ve hükümetlerini bu amaçlara ulaşabilmeleri için gönüllülerle birlikte çalışmaya çağırmaktadır.² SKA’lara ulaşmak için gönüllü çalışmaların nasıl desteklenmesi gerektiğine odaklanan küresel gündem, gönüllülüğün etkin bir biçimde desteklenmesi ve kalkınma çabalarına entegre edilebilmesi durumunda 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşma yolunda oyunun kurallarının değiştirilebileceğini belirtmektedir³.

Gönüllülük, toplulukların gelişimine ve toplumsal eşitliğe imkan sunuyor

Küresel ölçekte gönüllülük çalışmalarına artan ilgi toplumsal kalkınmaya yönelik giderek artan bir toplumsal çabaya işaret ediyor. Dünyada güncel olarak ortalama bir milyar gönüllü⁴ ile sosyal fayda odaklı çalışmaların gücünün yeri doldurulamaz bir etkisi vardır. Kadınların ve kız çocukların gönüllü çalışmalardaki varlığıysa, küresel ölçekte gönüllülüğün niteliğini ve etkisini belirleyen temel unsurlardan biridir. Araştırmalar, dünya genelinde gönüllü faaliyetlerinin yaklaşık %57’sinin kadınlar tarafından yürütüldüğünü ortaya koyarken, bu katılımın özellikle sosyal ve sağlık hizmetleri alanlarında yoğunlaştığını göstermektedir⁵. Bir başka araştırmaya göreyse resmi gönüllülüğün çoğunlukla erkekler (%54), gayriresmi gönüllülüğün ise kadınlar (%53) tarafından üstlenilmesi, gönüllülüğün toplumsal cinsiyet normlarıyla olan ilişkisini gözler önüne sermektedir. Gayriresmi gönüllülüğün daha düşük statüye sahip olması, daha az tanınması ve sigorta, eğitim veya idari destek gibi olanaklara erişimde dezavantajlı konumda olması, kadınların gönüllü emeğinin görünürlüğünü ve değerini sınırlayan önemli bir faktördür⁶. Buna rağmen, gönüllülük kadınlar için beceri geliştirme, sosyal ağlarını genişletme ve toplumsal karar alma süreçlerinde daha aktif rol alma fırsatları sunarak güçlenmelerine ciddi bir katkıda bulunmaktadır.

Aydın Doğan Vakfı tarafından genç kadınlar ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) ihtiyaçlarını tespit etmek amacıyla 2024 yılında gerçekleştirilen geniş çaplı İhtiyaç Analizi⁷ kız çocukları ve genç kadınların gönüllülüğü toplumsal gelişim açısından kritik bir unsur olarak değerlendirdiklerini (%80,8) ortaya koymuştur. Analiz aynı zamanda, STK’lar için gönüllü yönetiminin (%62,9) ve genç kadınların katkısının (%61,9) kuruluşların faaliyetlerini kolaylaştıran başlıca unsurlar olduğunu göstermektedir. Bu bulgu, gönüllülüğün yalnızca bireysel gelişim ve toplumsal katılım için değil, aynı zamanda sivil toplum çalışmalarının sürdürülebilirliği ve etkinliği için de vazgeçilmez bir değer taşıdığını ortaya koymaktadır.

Aydın Doğan Vakfı gönüllülüğü yalnızca bireysel katılım aracı olarak değil, aynı zamanda kız çocukların ve genç kadınların liderlik kapasitelerinin, özgüvenlerinin ve toplumsal katılımlarının güçlendirilmesine hizmet eden stratejik bir unsur olarak ele almaktadır. Bu doğrultuda, ilgi alanlarına uygun ve erişilebilir gönüllülük fırsatlarının artırılması, gönüllülük süreçlerinde mentörlük ve kapasite geliştirme desteği sağlanması, genç kadınların gönüllü katkılarının görünür kılınması Vakfımızın öncelikleri arasında yer almaktadır.

Bu yıl, kız çocukların ve kadınların gönüllülük yoluyla toplumsal dönüşümün öncüsü olabilecekleri gerçeğinden yola çıkarak, onların potansiyellerinini gerçekleştirmelerine imkan tanımak için çalışmalarımıza devam ediyor; 11 Ekim Dünya Kız Çocukları Gününe "Kız Çocukların Liderliği ve Gönüllülüğün Gücü" temasıyla dikkat çekiyoruz. Gönüllüğün dayanışmayı, kapsayıcılığı ve eşitliği güçlendiren gücüne inanıyor; kız çocukların ve kadınların yalnızca destek alan değil, toplumsal fayda yaratan liderler olarak görünürlük kazanmalarını hedefliyoruz.

Etkinlik; toplumsal fayda çalışmalarında kız çocukların ve kadınların rolünü vurgulamak üzere gençleri, kadınları, karar alıcıları, insani yardım kuruluşlarını, rol modelleri ve basın mensuplarını bir araya getirecektir.

Etkinlik, sınırlı sayıda davetli ile İstanbul’da gerçekleştirilecektir. Katılacağını onaylayan davetlilerle etkinlik gündeminin daha detaylı bir hâli paylaşılacaktır.